Nhớ ba mạ, nhớ nắng và gió Lào quê tôi
2017-03-26 01:29
Tác giả:
Giọng đọc:
Lan Phương
Thế đó, ẩn sâu trong tấm lòng những người con miền Trung là nỗi vất vả muôn đời. Bởi thế nên những người con xa quê vẫn luôn nhớ thương khôn nguôi về mảnh đất cong cong gánh hai đầu đất nước ấy. Nơi ấy có gì mà khiến ai cũng nhớ cũng mong, đó chẳng phải là quê hương, là gia đình, là ba mạ, là nắng như đổ lửa, là gió lào quạt khô khốc.
Mỗi khi đi học xa, bạn bè thường hỏi đặc sản quê tôi là gì, tôi bảo đó là nắng, gió Lào và cát trắng. Chúng nó mím môi, nguýt dài. Nhưng mỗi khi đã đi qua mảnh đất Quảng Trị, ngó ra cửa sổ xe ô tô thì ai cũng xuýt xoa với cái nắng và gió nới đây. Nhưng có hề chi, người dân quê tôi vẫn sống. Hoa xương rồng vẫn nở tươi trên cát đó thôi.
Vào đầu tháng 5, người dân quê tôi lại gánh trên mình cái oi nồng, gay gắt của nắng, gió Lào thổi mãi và những người nông dân gầy gò, khô quắp như mạ tôi phải đội nắng giữa trưa hè để ra đồng vì mưu cầu cuộc sống, để lo toan cho anh em tôi.
Tôi còn nhớ Nhà văn Sơn Tùng trong tác phẩm Búp sen xanh đã nhắc đến cái gay gắt của gió Lào với những ngôn từ rất “đắt”, rất miền trung đã nói lên sự khắc nghiệt của thời tiết xứ sở miền trung quê tôi. “Gió Lào thổi từng cơn dài. Bầu trời, mặt đất bốc mùi nóng khét như sắp sửa bùng cháy. Những cánh đồng khô nẻ hoang hoác, thưa thớt bóng người. Không một con cò, con vạc đi kiếm ăn trên đồng. Cây cối đói nước đứng rũ rượi. Giữa trời nắng lửa, những con diều hâu sải cánh liệng tìm mồi dưới đất. Quạ khoang, quạ đen bay thành bầy về phía ngàn xanh….” Không những thế, gió Lào còn thổi tung mù mịt đất, cát và nó cũng là tác nhân góp phần làm cháy rừng nữa. Mặc dầu khắc nghiệt như thế nhưng người dân quê tôi vẫn có cách để chống trả và chung sống với nó. Chúng tôi thường trêu đùa. “Bão giữa mùa khô” là thế.

Tôi đốc ngược thời gian trở về với tuổi thơ trải dài trên con đê đầu làng cùng lũ trẻ chăn trâu nằm ngửa cổ trên những vạt cỏ khô úa và mắt ngắm theo những chiếc lá vàng rụng rơi, xoáy tít trong cái gió khắc nghiệt của mùa hè. Những tháng năm đó tôi đã say sưa chạy nhảy trên những cánh đồng khô nứt nẻ vào những buổi chiều và ngụp lặn trong con kênh mát rượi mà quên đi mạ đã phải gồng gánh cả trưa hè oi bức trên vai, phải oằn mình đi cho vững trước những đợt gió Lào rát mặt để lo cho cả gia đình. Và cha tôi, ông giáo làng vẫn phải miệt mài bên trang giáo án hằng đêm, ngày ngày lại lên lớp với những buổi giảng văn đến khô cổ và ho sặc sụa vì bụi phấn.… nhưng đồng lương lúc ấy chẳng là bao. Vai mạ lại nặng hơn.
Năm nay, lại một năm quê tôi đón sớm cái nắng khô da, nẻ thịt. Mọi người đều tìm cho mình những chỗ mát để tránh nắng, những người ra đường đều trùm kín mặt mày, nhiều người còm ôm con nhỏ vào siêu thị để tránh nắng thì mạ vẫn chiếc áo củ sờn vai của tôi mà ra đồng từ sáng sớm cho đến tận trưa. Mùa hè cũng là mùa mà những người như mạ phải ra đồng thường xuyên nhất. Đây là mùa thu hoạch lúa, ngô, khoai, sắn. Khi thu hoạch xong thì phải tiếp tục cày, bừa để kịp khi cơn mưa xuống mà gieo, trồng lại và chăm bón để có mùa thu hoạch sau. Cứ như vậy, nó như quy luật cứ diễn ra thường xuyên và mồ hôi mạ vẫn chảy giữa trưa hè đổ lửa để đất mặn hơn, chúng tôi lớn hơn, khôn hơn mà mạ thì gầy gò, khô khắt hơn, để khi lớn lên rồi tôi mới thấm thía câu hát:
“Có nơi mô như ở quê mình
Nắng hạn cháy lưng, mưa dầm lụt lội
Trời thử thách người, trời như bắt tội
Cơn bão tan rồi, cây bí lại vàng bông.
Hạt lúa củ khoai giữa mùa Nam nắng,
Bưng chén cơm ăn sao đắng cả lòng”.
Mệt mỏi là vậy, cực khổ là vậy nhưng mạ không bao giờ than vãn, kêu cực kêu khổ.

Khi cuộc sống của gia đình tôi đã sung túc hơn, anh em tôi trưởng thành, đã có công ăn việc làm ổn định. Kinh tế không dư dã nhiều nhưng anh em chúng tôi cũng đủ sức lo cho mạ, cho ba bớt phải dầm nắng dải mưa để hưởng tuổi già an nhà hơn, vui vẻ hơn bên con cháu nhưng mạ vẫn khăng khăng không chịu bỏ ruộng đất nằm không. Mạ thấy nhớ ruộng đồng, nhớ những luống khoai lang bò trên đất cát, mạ nhớ những bông lúa trĩu hạt giữa cánh đồng, mạ nhớ những cây bí vàng chi chít quả và nhớ lắm cái nắng oi của trưa hè nên mạ không bỏ được.
Tôi đi làm xa, mỗi năm chỉ đem con về thăm mạ, ba và nội một lần vào mùa hè rồi cuối hè lại đón con về. Mạ cũng như nội ngày xưa, chăm con tôi đến lạ để rồi khi chia tay mùa hạ, mạ không cầm được nước mắt. Mạ nhớ cháu như nội đã nhớ tôi và khi ấy chúng tôi chỉ biết ngã vào lòng mạ, lòng nội mà khóc. Còn nội và mạ trước khi chia tay thường gói ghém bao thứ từ đất đai quê hương gửi lên cho cha con tôi. Mạ và nội chỉ giữa lại chiếc áo đẫm mồ hôi của con và cháu, mạ lấy cái chậu úp những vết chân trần của cha con tôi in hằn trên cát vì sợ gió sẽ cuốn đi và vết chân chúng tôi không còn bên mạ, bên nội nữa.
Mạ giờ đã già và lưng đã còng hơn, nội và ba không còn nữa nhưng mỗi mùa thu hoạch ngô khoai, mạ vẫn gói ghém cho tôi cùng con gái chút quà và đặt lên bàn thờ nộ, ba vài thứ ngon nhất như gửi gắm chút tình giữa lòng đất nắng gió này.
Hôm nay, một ngày nắng. Tôi ngồi làm việc trong phòng có điều hoà mát rượi nhưng con tim tôi vẫn không lạnh dần theo những luồng không khí mát lạnh ấy. Chỉ có ngôn từ dường như khô đi, chỉ còn tiếng lách cách của bàn phím và tiếng rì rì của máy lạnh trong căn phòng đông đúc mà im ắng đến rùng mình. Lòng tôi nhớ mạ, nhớ ba, nhớ nội và nhớ cái nắng, gió quê tôi.
Mạ ơi, ba ơi, nội ơi. Con sẽ về.
© Trương Tuấn Thành – blogradio.vn
Phản hồi của độc giả
Xem thêm

Đừng Hứa Hãy Nắm Lấy Tay Em | Blog Radio 886
Khi còn trẻ ta ấp ủ hy vọng tìm được mẫu người mình muốn. Khi trưởng thành chỉ hy vọng tìm được người hiểu mình.

Trưởng Thành Rồi Đừng Mãi Mông Lung (Blog Radio 885)
Lớn rồi đừng động tí là bỏ cuộc là quay đầu. Cuộc đời bạn giờ đây không phải như đứa trẻ, ngúng nguẩy quay mặt đi vẫn có người dỗ dành chăm lo. Quay đi nhiều khi không còn đường trở về nữa.

Khi bình yên, người ta thường quên lời thề trong giông bão (Blog Radio 884)
Phụ nữ ạ. Đừng yêu lại người cũ, đừng yêu lần thứ hai. Đôi khi trở lại không phải là tình yêu, chỉ là vương vấn cảm giác. Đừng nhầm lẫn giữa yêu và cảm giác. Đời luôn có ngoại lệ mà ngoại lệ thường hiếm hoi và ít ỏi. Có những đồ cũ là bảo vật, cũng có những thứ chỉ là đồ bỏ đi.”

Kiên Nhẫn Nhé, Đừng Để Sự Vội Vàng Làm Bạn Mất Phương Hướng (Blog Radio 883)
“Hãy cứ yên tâm và bình tĩnh thôi. Có người đi nhanh, có người đi chậm, vì mỗi người có một lộ trình riêng. Bạn không cần nhìn vào lộ trình của người khác để tự ti về mình. Bởi vốn dĩ xuất phát điểm và đích đến của cậu với họ đã khác nhau rồi mà”.

Hãy Can Đảm Kết Hôn Khi Bạn Sẵn Sàng (Blog Radio 882)
Và rồi khi tuổi 30 thì lại quá xa mà cái giai đoạn tuổi 18 đã qua từ rất lâu rồi ấy, chúng ta lại bắt đầu bước vào cái giai đoạn hối thúc lập gia đình từ các bậc phụ huynh.

Đừng Chỉ Ngồi Nhìn Em Khóc (Blog Radio 881)
Tôi luôn thấy phiền lòng, vì cô gái năm đó, trong mắt mọi người, có một cuộc sống hoàn hảo, nhưng hóa ra tất cả chỉ là vỏ bọc cho sự yếu đuối của cô ấy.

Ngọt Ngào Sau Những Gian Nan (Blog Radio 880)
Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng quê, nơi có những cánh đồng lúa trải dài, những con sông uốn mình bên cạnh lũy tre làng. Tuy sinh ra và lớn lên ở một nơi nghèo khó, nhưng tuổi thơ tôi lại ngập tràn sự hạnh phúc, những kỉ niệm mà tôi tin chắc rằng không phải ai cũng may mắn có được.

Làm Vợ Anh Được Không? (Blog Radio 879)
Ngay trong đêm hôm đó, tôi bắt chuyến tàu sớm nhất trở về quê. Tôi không muốn ở lại đây thêm một giây phút nào nữa, bầu không khí ngột ngạt như thể đang bóp nát tôi. Tôi tắt điện thoại, tắt mọi trạng thái hoạt động trên mạng xã hội rồi lên tàu. Sau một đêm, tôi cũng về tới nhà mình. Suy cho cùng, dù gia đình tôi có thất bại đến mấy thì đó cũng là nơi duy nhất bao dung, che chở cho tôi vào những lúc như thế này.

Mình Bên Nhau Khi Mùa Cúc Họa Mi Nở (Blog Radio 878)
Thanh xuân – Khoảng thời gian tưởng chừng như mãi mãi, nhưng thực tế lại trôi qua nhanh chóng, để lại trong lòng ta những hồi ức ngọt ngào nhưng cũng đầy những niềm đau và tiếc nuối về những thứ đã mất đi và không bao giờ trở lại.

Hãy Là Chính Mình Đừng Sống Cuộc Đời Người Khác (Blog Radio 877)
Như những đứa trẻ mới lớn mang trong mình niềm háo hức về cuộc đời, mỗi chúng ta cũng luôn đem theo trong tim muôn ngàn ước mơ về những chuyến hành trình mới mẻ.