Thanh Cao Tông Kế Hoàng hậu (1718 - 1766), Ô Lạp Na Lạp thị, là Hoàng hậu thứ hai của Thanh Cao Tông Càn Long hoàng đế. Tên tuổi bà đã trở nên quen thuộc qua nhiều bộ phim truyền hình Hoa ngữ nổi tiếng như Hoàn Châu cách cách, Hậu cung Chân Hoàn truyện, đặc biệt gần đây có Diên Hi Công Lược và Hậu cung Như Ý truyện.

Dù giữ vai trò nữ chính hay thứ chính thì trong tác phẩm nào nhân vật Kế Hoàng hậu cũng vô cùng nổi bật. Khán giả đã quen thuộc với hình ảnh của một Kế Hoàng hậu độc ác trong Hoàn Châu cách cách do diễn viên Đới Xuân Vinh thể hiện. Trong Diên Hi Công Lược và Hậu cung Như Ý truyện, thông qua diễn xuất đỉnh cao của những tên tuổi gạo côi như Xa Thi Mạn, Châu Tấn, hình tượng Kế Hoàng hậu càng trở nên phổ biến trong nền văn hóa đại chúng.

Tỏa sáng trên phim ảnh là thế nhưng trong lịch sử, Kế Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị lại có một kết cục rất bi thương. Những bộ phim bám sát theo lịch sử thì nhân vật Kế Hoàng hậu đều không có một cái kết có hậu. Trong lịch sử, bà là Hoàng hậu nhà Thanh duy nhất không có thụy hiệu và khi mất cũng chỉ được an táng như một phi tần.

Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị sinh ra trong một gia tộc vô cùng danh giá, hiển hách. Bà được chỉ hôn làm trắc phúc tấn cho Bảo Thân Vương Hoằng Lịch. Khi Hoằng Lịch đăng cơ, lấy niên hiệu là Càn Long, bà được sắc phong thành Nhàn phi rồi tiếp tục thăng vị lên Nhàn Quý phi, Hoàng quý phi. Sau khi Phú Sát Hoàng hậu qua đời, bà trở thành Kế Hoàng hậu của vua Càn Long.

Bà đăng quang hoàng hậu khi chưa sinh được hoàng tử nào, thậm chí bà còn được Thái hậu rất yêu quý. Khi Càn Long đã nguôi ngoai được với sự ra đi của người vợ Phú Sát thị thì ông đã vô cùng yêu thương sủng ái Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị, có thể nói vinh sủng không hề ít.

Đến năm Càn Long thứ 17 (1752) bà đã hạ sinh được Hoàng thập nhị tử Vĩnh Cơ, năm tiếp đó sinh được một công chúa. Đến năm 1756 bà sinh Hoàng tử Vĩnh Cảnh, tuy nhiên vị Hoàng tử này yểu mệnh qua đời sau đó một năm.

Tháng giêng năm Càn Long thứ 30 (1765), Hoàng đế tiến hành tuần du phía nam lần thứ tư. Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị cũng có tên trong danh sách những phi tần đi cùng. Khi chuyến tuần du mới bắt đầu, mọi việc diễn ra hết sức thuận lợi. Càn Long còn ưu ái tổ chức sinh nhật lần thứ 48 vào ngày 10/2 cho Hoàng hậu rất mực linh đình.

Tuy nhiên sau chuyến đi này, hoàng hậu bỗng chốc bị thất sủng sau một đêm. Sau khi trở về Tử Cấm Thành, bà bị biệt giam trong cung cấm, cắt giảm cung nữ hầu hạ. Tuy không bị phế ngôi vị hoàng hậu nhưng vua thu hết những đặc ân mà bà được ban trong những nghi lễ sách phong năm xưa.

Một năm sau bà qua đời, bên cạnh không người thân thích. Khi bà qua đời, Càn Long đang đi săn thú, tuy nhiên khi nghe hung tin Hoàng hậu mất, ông cũng không mảy may để tâm, ông vẫn tiếp tục cuộc đi săn của mình và chỉ cho Hoàng tử Vĩnh Cơ về chịu tang mẹ.

Khác với sự long trọng linh đình khi tổ chức tang lễ cho Hoàng hậu Phú Sát thị, đám tang của Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị được diễn ra trong sự hiu quạnh và thờ ơ của Càn Long. Trên mộ Ô Lạt Na Lạp thị không có bài vị, không có thụy hiệu, đã vậy còn cho bà được chôn chung vào mộ phần của Thuần Huệ Hoàng quý phi.

Vụ việc của bà cho đến nay vẫn còn là vấn đề gây tranh cãi của lịch sử Đại Thanh. Một số nhận định bà đã làm điều thất đức hoặc ác độc để khiến Càn Long Đế chán ghét, tuy nhiên những tư liệu cho thấy căn bản là giữa bà và Hoàng đế đã xảy ra mâu thuẫn lớn trong chuyến Nam tuần, dẫn đến tình trạng bà bị Hoàng đế ra cấm túc cho đến khi qua đời.

Việc bà bị cấm túc đã dấy lên nhiều dị nghị bất bình trong triều đình. Cũng có một số quan lại tỏ ra bất bình trước cách hành xử của Càn Long, nhưng đều bị ông đày ải ra biên cương, phế truất bổng lộc triều đình. Theo sử sách ghi chép, có một lần, để giải thích cho hành động của mình trước cái chết của vị Hoàng hậu từng đầu ấp tay gối yêu thương hết mực, Càn Long có nói: "Hoàng Hậu tự sắc lập tới nay thượng vô thất đức. Mùa xuân năm trước trẫm cung phụng Hoàng thái hậu tuần du Giang Chiết, đúng ra là việc vui mừng, nhưng Hoàng hậu tính khí thay đổi, không thể giữ hiếu đạo với Thái hậu.

Nhiều quan lại vì lên tiếng bênh vực Kế Hoàng hậu bà bị phế truất, đày ải (ảnh minh họa).

Khi đến Hàng Châu, hành động sai trái, cử chỉ điên loạn. Vì vậy trước lệnh cho Hoàng hậu hồi kinh, ở trong cung hối lỗi. Sau Hoàng hậu phát bệnh, ngày càng nguy kịch, mất đi tính mạng. Việc này là do Hoàng hậu phúc phận nông cạn, không thể dựa vào Thánh mẫu từ quyến... Luận Hoàng hậu hành sự thất thường, đương nhiên có thể phế truất, nhưng trẫm vẫn giữ lại vị hào đã là phá lệ rộng rãi".

Nhìn chung, dưới con mắt đương thời, sự việc của Hoàng hậu không hề khiến bà mang tiếng ác, thậm chí vì bênh vực bà mà đều hướng đến Càn Long Đế chỉ trích.