Mâm ngũ quả ngày Tết: Bí ẩn phong thủy ít người biết
2019-02-03 01:30
Tác giả:
Yếu tố âm dương ngũ hành trong mâm ngũ quả ngày Tết
Ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ là gì? Có lẽ nhiều người chỉ biết rằng mâm ngũ quả gồm có 5 loại quả mà không hay rằng đó là do ảnh hưởng của tư duy ngũ hành. Khám phá ý nghĩa sâu sắc của mâm ngũ quả ngày Tết, ngũ quả là 5 loại quả có màu sắc tương ứng với ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Điều này còn tượng trưng cho mong ước có được ngũ phúc là Giàu có, Sang trọng, Trường thọ, Khỏe mạnh, Bình an.
Trên mâm ngũ quả thường có đủ màu sắc, từ đỏ là màu của hành Hỏa đến trắng của hành Kim, xanh của hành Mộc, đen của hành Thủy và vàng của hành Thổ. Mỗi một hành lại có những loại quả màu sắc tương ứng, tạo nên mâm ngũ quả ngày Tết màu sắc hài hòa mà vẫn vô cùng nổi bật.
Nải chuối vàng tượng trưng cho hành Thổ, quả táo, quả roi đỏ tượng trưng cho hành Hỏa, quả mận, quả lê trắng tượng trưng cho hành Kim, quả bưởi, quả phật thủ xanh tượng trưng cho hành Mộc…
Ngoài ra, người ta còn cho rằng mâm ngũ quả theo truyền thống với 5 loại quả chính là tượng trưng cho sự về nguồn, bởi 5 loại quả ứng với 5 yếu tố ngũ hành cấu tạo nên vũ trụ từ xa xưa. Bày mâm ngũ quả ngày Tết còn là tấm lòng thành kính, tưởng nhớ về ông bà tổ tiên và những người đã khuất, thể hiện truyền thống đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.
Những loại quả được chọn để bày mâm ngũ quả thường là hoa trái theo mùa, vì thế mà nó chính là thành quả lao động sau một năm chăm chỉ cần cù của những người nông dân, được kết tinh từ đất trời và thấm đẫm mồ hôi, công sức của con cháu muốn dâng lên tiên tổ.
Mâm ngũ quả tuy không quá quan trọng chuyện số quả lẻ hay chẵn nhưng vẫn giữ nguyên các quy ước dân gian như: mâm ngũ quả chỉ bày quả, không đặt thêm hoa hoặc thực phẩm gì, số lượng trên mâm ngũ quả chỉ tính loại, không tính quả (chuối chỉ cần một nải mà không quan tâm số lượng quả).
Quy tắc chọn lựa hoa quả bày mâm ngũ quả
Người Việt có xu hướng chọn những quả có nhiều múi, nhiều móng, nhiều mắt, nhiều hạt như quả chuối, quả bưởi, quả na, phật thủ, thanh long, mãng cầu… chẳng những màu sắc phong phú khiến mâm ngũ quả đẹp mắt mà còn thể hiện mong muốn con đàn cháu đống, của cải dư dôi, sung túc đủ đầy.
Các loại quả còn được lựa chọn cẩn thận với những ý nghĩa riêng như sau:
Quả lê: có vị ngọt thanh, ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ.
Quả lựu: màu đỏ, nhiều hạt, tượng trưng cho con đàn cháu đống.
Quả đào: tượng trưng cho sự thăng tiến.
Quả phật thủ: có hình dáng như bàn tay đức Phật, luôn che chở cho chúng sinh.
Quả táo: mang ý nghĩa phú quý.
Quả hồng, quả quýt: tượng trưng cho sự thành đạt.
Quả thanh long: tựa như rồng mây hội tụ, thể hiện sự phát tài phát lộc.
Quả bưởi, dưa hấu: căng tròn, mát lành, hứa hẹn sự ngọt ngào, may mắn trong năm mới.
Nải chuối: hình dáng như bàn tay ngửa, hứng đỡ may mắn, bao bọc chở che.
Quả trứng gà (lê-ki-ma): hình dáng như quả đào tiên, mang lộc trời.
Quả sung: mang ý nghĩa sung mãn về sức khỏe, sung túc về tiền bạc.
Quả đu đủ: mang đến sự thịnh vượng, đủ đầy.
Quả xoài: âm na ná như “xài”, tiêu xài thoải mái, không thiếu thốn về tiền bạc.
Sự khác biệt giữa mâm ngũ quả các vùng miền
Thực ra mâm ngũ quả ngày Tết không tuân theo quy chuẩn gì cứng nhắc mà rất linh hoạt. Việc lựa chọn loại trái cây để bày biện tùy theo đặc thù về khí hậu, sản vật cũng như quan niệm văn hóa và phong tục tập quán của từng địa phương.
Ở miền Bắc, người ta chọn số quả lẻ khi chưng mâm ngũ quả, trong khi miền Trung và miền Nam không quá quan trọng về điều này này chú trọng đến ý nghĩa của các loại quả được bày trên mâm ngũ quả ngày Tết.
Ở miền Bắc, loại quả để bày lên mâm ngũ quả không quá quan trọng, cũng không cần đề cao về mặt ý nghĩa, chỉ cần trông đẹp mắt và đảm bảo đủ 5 sắc màu là được. Các loại quả thường có trong mâm ngũ quả của miền Bắc là chuối, bưởi, cam, táo…
Với người miền Trung, do khí hậu khắc nghiệt, đất đai lại không được màu mỡ nên người dân chỉ quan trọng tấm lòng, không quá cầu kì về mặt ý nghĩa cũng như màu sắc.
Với người miền Nam, mâm ngũ quả không thể các loại quả như mãng cầu, dừa, xoài, đu đủ, xoài, sung, dưa hấu… các loại quả này khi kết hợp lại với nhau, âm đọc chệch đi một chút sẽ thành “cầu vừa đủ xài”, thể hiện mong ước về đời sống sung túc ấm no của người dân.
Một điều đặc biệt của mâm ngũ quả miền Nam khác với miền Bắc đó là tuyệt nhiên không có sự xuất hiện quả chuối, bởi âm đọc của quả này gần giống với từ “chúi”, mang ý nghĩa không may mắn, dễ khó khăn, vấp váp. Đây là nét riêng, được người dân Nam Bộ thay đổi để phù hợp với vùng miền.
Blog Radio Sưu tầm.
Phản hồi của độc giả
Xem thêm
Học cách quên em
Tôi từng tin rằng tình yêu có thể chiến thắng tất cả. Tôi đã nghĩ rằng chỉ cần chúng ta đủ yêu nhau, đủ chân thành, thì mọi giông tố của cuộc đời cũng không thể chia cắt được hai ta. Nhưng hóa ra, thứ tàn nhẫn nhất không phải là khoảng cách, không phải thời gian, mà chính là sự đổi thay trong lòng một con người.
Gửi người con gái ngoan ngoãn, hiểu chuyện
Mình cũng là phụ nữ và mình chính là người phụ nữ ngoan ngoãn, hiểu chuyện, chăm chỉ, chịu thương, chịu khó, sống tiết kiệm, không son không phấn, biết nghe lời,… Thực ra, bản chất của mình không như vậy, nhưng mình được dạy dỗ như vậy, và dần dần mình đang trở thành người phụ nữ như vậy.
Ai cũng có ước mơ của riêng mình
Cứ sống, cống hiến thật nhiều, khi bản thân vui vẻ, mang trong mình phiên bản tốt nhất cũng thì mình cũng đang dần hoàn thành ước mơ của mình.
Tháng sinh Âm lịch của những người quyền quý
Người sinh những tháng Âm lịch này đặc biệt may mắn và có sự nghiệp thành công.
Ước mơ của mẹ
Mặc dù, tôi chỉ là đứa trẻ chưa trưởng thành, cũng muốn được yêu thương và ba mẹ quan tâm như vậy, nhưng rồi tôi hiểu được mỗi người có hoàn cảnh gia đình khác nhau. Dẫu sao, anh em tôi vẫn còn có mẹ dù cuộc sống có khổ cực nhưng chưa bao giờ anh em tôi phải nhịn đói ngày nào.
Món ăn của mẹ
Có một lần, chú chạy ngang qua nhà mình, khi ấy chỉ có một mình con ngồi thẫn thờ. Chú hỏi con là mẹ đi đâu rồi, hôm nay hai mẹ con không ăn đá bào nữa hay sao. Con chỉ biết im lặng, hướng ánh nhìn của mình vào trong nhà, ngay phía bàn thờ mẹ.
Giông bão đi qua, hạnh phúc lại về
"Nếu duyên đến, cứ thuận theo tự nhiên," nó thầm nghĩ. Và rồi, sau sáu tháng yêu nhau, cả hai quyết định nắm tay nhau bước vào hôn nhân.
Thời cơ trong cuộc sống
Cuộc sống luôn trao cơ hội đồng đều cho mỗi người, thế nhưng, có mấy ai biết nắm bắt cơ hội đúng lúc, đúng thời điểm. Có câu: “Người thành công luôn tìm thấy cơ hội trong mọi khó khăn. Kẻ thất bại luôn thấy khó khăn trong mọi cơ hội”.
Ánh nắng mùa đông (Phần 3)
Cô chưa quên được người cũ, nếu cho anh cơ hội thì đây cũng sẽ là cơ hội khiến anh bị tổn thương. Cô chẳng muốn đi vì lòng cô có anh nhưng lại sợ quá muộn để bắt đầu, lỡ như anh thương người khác rồi thì sao?
Hương lửa
Đã đi hết những con đường phố thị, đi cuối một mảnh đời nhiều lênh đênh, vấp váp mới nhận ra mùa ấu thơ nông nổi chân trần chạy đường quê mới chân thực là bình yên hạnh phúc.
