Tôi đốc ngược thời gian trở về với tuổi thơ trải dài trên con đê đầu làng cùng lũ trẻ chăn trâu nằm ngửa cổ trên những vạt cỏ khô úa và mắt ngắm theo những chiếc lá vàng rụng rơi, xoáy tít trong cái gió khắc nghiệt của mùa hè. Những tháng năm đó tôi đã say sưa chạy nhảy trên những cánh đồng khô nứt nẻ vào những buổi chiều và ngụp lặn trong con kênh mát rượi mà quên đi mạ đã phải gồng gánh cả trưa hè oi bức trên vai, phải oằn mình đi cho vững trước những đợt gió Lào rát mặt để lo cho cả gia đình. Và cha tôi, ông giáo làng vẫn phải miệt mài bên trang giáo án hằng đêm, ngày ngày lại lên lớp với những buổi giảng văn đến khô cổ và ho sặc sụa vì bụi phấn.… nhưng đồng lương lúc ấy chẳng là bao. Vai mạ lại nặng hơn.

Năm nay, lại một năm quê tôi đón sớm cái nắng khô da, nẻ thịt. Mọi người đều tìm cho mình những chỗ mát để tránh nắng, những người ra đường đều trùm kín mặt mày, nhiều người còm ôm con nhỏ vào siêu thị để tránh nắng thì mạ vẫn chiếc áo củ sờn vai của tôi mà ra đồng từ sáng sớm cho đến tận trưa. Mùa hè cũng là mùa mà những người như mạ phải ra đồng thường xuyên nhất. Đây là mùa thu hoạch lúa, ngô, khoai, sắn. Khi thu hoạch xong thì phải tiếp tục cày, bừa để kịp khi cơn mưa xuống mà gieo, trồng lại và chăm bón để có mùa thu hoạch sau. Cứ như vậy, nó như quy luật cứ diễn ra thường xuyên và mồ hôi mạ vẫn chảy giữa trưa hè đổ lửa để đất mặn hơn, chúng tôi lớn hơn, khôn hơn mà mạ thì gầy gò, khô khắt hơn, để khi lớn lên rồi tôi mới thấm thía câu hát:

“Có nơi mô như ở quê mình
Nắng hạn cháy lưng, mưa dầm lụt lội
Trời thử thách người, trời như bắt tội
Cơn bão tan rồi, cây bí lại vàng bông.
Hạt lúa củ khoai giữa mùa Nam nắng,
Bưng chén cơm ăn sao đắng cả lòng”.

© Trương Tuấn Thành – blogradio.vn