Blog Việt

Nói đến Hà Nội, trong tôi luôn có sự phân định giữa một bên là Hà Nội của đời thường, hiện tại, thực tế, của những gì hiện hữu về mặt vật lý cuộc sống hàng ngày và một bên là Hà Nội trong tâm tưởng, thuộc về giá trị tinh thần, văn hóa. Một Hà Nội những ngày lãng mạn xưa cũ, một Hà Nội đi vào thi ca, âm nhạc, nghệ thuật và cả trong nỗi nhớ của những người đã từng một thời gắn bó với mảnh đất này.

Tất nhiên sự phân định này chỉ là tương đối, bởi phải có Hà Nội của đời thường, một Hà Nội của cảnh sắc thiên nhiên, khí hậu, thời tiết đặc trưng, một Hà Nội của ẩm thực, quán xá cụ thể, một Hà Nội của những con người có thật, những kỷ niệm có thật, những thói quen có thật thì mới có Hà Nội của văn hóa, tinh thần, tâm tưởng, nghệ thuật, nhớ nhung.

Cần phải có một tình yêu Hà Nội và một tâm hồn tinh tế mới có thể cảm nhận được thần thái và phong cách của Hà Nội, từ đó mới có sự hòa quyện giữa thực tại và mộng mơ, giữa đời thường và lãng mạn.

Ảnh minh họa: ChitXinh

Tôi thường tìm cho mình sự giao hòa này khi đi trên các con phố cổ kính của Hà Nội như Phan Đình Phùng, Hoàng Diệu, Chu Văn An, Trần Phú, Lê Hồng Phong, v.v., khi lang thang trên phố phường Hà Nội vào những buổi tối khuya hay những buổi sáng sớm tinh mơ khi mà cả thành phố còn thưa thớt người và xe qua lại, khi dạo quanh các thắng cảnh tuyệt đẹp của Hà Nội trong tiết trời se lạnh mùa thu. Đó là khi tôi có được trải nghiệm rõ nhất, thật nhất những gì mình vẫn tưởng tượng trong những ca khúc bất hủ về Hà Nội.

Em nghe chăng trong lắng sâu nơi hồng trái tim mình
Hà Nội mùa thu ôi xao xuyến trong lòng ta

Em bên anh

Ta bước đi nghe lòng nghĩ suy gì
Hà Nội tim ta đó
Dặm dài trong gian khó
Vẫn ngát xanh xanh mùa thu
(Hà Nội mùa thu - Vũ Thanh)

Có quá nhiều ca khúc hay viết về Hà Nội, gắn bó với nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau của đất nước, dưới góc nhìn và phong cách đa dạng của nhiều tác giả, nhưng tất cả đều thể hiện một tình yêu nồng nàn và một niềm tự hào lớn lao về Thủ Đô.

Từ một Hà Nội thanh lịch, kiêu sa, đượm buồn trong “Gửi người em gái miền Nam” của Đoàn Chuẩn thuộc thế hệ “tiền chiến”:

Cành hoa tim tím bé xinh xinh báo xuân nồng
Rừng đào phong kín cánh mong manh hé hoa lòng
Hà Nội chờ đón Tết, hoa chen người đi, liễu rủ mà chi


Đêm tân xuân, Hồ Gươm như say mê
Chuông reo ngân, Ngọc Sơn sao uy nghi
Đường phố vắng bóng đèn
Chạnh lòng tôi nhớ tới người em

Ảnh minh họa: ChitXinh

Cho đến một Hà Nội sục sôi kháng chiến, đầy hào hùng khí thế mà vẫn giữ vững vẻ hào hoa, lãng mạn của một lớp trí thức lên đường nhập ngũ trong “Hà Nội của tôi”- Hoàng Vân:

Tôi yêu Hà Nội
Có những người con
Đi xa ngàn dặm
Theo tiếng gọi thiêng
Tên anh để lại
Nhớ thương cho mọi người

Hà Nội ngàn xưa
Năm cửa ô mỗi ngày thêm mới
Hà Nội của tôi
Trang sách khuya thức với sao đêm
Hà nội của tôi
Trí tuệ xanh và con tim bốc cháy
Ngọn đuốc sáng
Trên con đường mà tôi đang bưóc đi

Hà Nôi Thủ Đô
Ôi đẹp sao mỗi một tên phố
Bồi hồi lòng ta
Đêm pháo hoa nhớ tháng năm xa
Một bản tình ca
Máu và hoa ngàn năm tươi sáng mãi
Và nơi đó
Có một người, người mà tôi mến yêu

Ảnh minh họa: Hà Thành - Nguyễn Trần Đức Anh

Ảnh minh họa: ChitXinh

Và một Hà Nội những năm đầu đổi mới, một không khí mới nhưng vẫn giữ được chất thanh lịch, hào hoa, tươi sáng:

Hà nội ơi nhớ về mùa thu tháng mười
Áo học trò xanh những hàng me
Hà nội ơi ta nhớ không quên
Hà nội ơi trong trái tim ta


Chiều mùa thu gió về dọc trên phố phường
Nắng vàng hồng tươi những nụ cười
Hà nội ơi ta nhớ không quên
Hà nội ơi trong trái tim ta
Hà Nội bây giờ đã thay đổi rất nhiều, “công nghiệp hóa, hiện đại hóa” lên rất nhiều, những “dấu tích” thơ mộng và lãng mạn của Hà Nội một thời ngày càng ít đi và chỉ còn lại trong tâm tưởng và kỷ niệm của những ai đã từng gắn bó và trót nặng lòng với Hà Nội, muốn giữ lại cái chất Hà Nội, phong cách và thần thái của người Hà Nội.

Nhưng dù diện mạo của Hà Nội thời hiện đại có thay đổi, biến dạng đến thế nào, những người yêu Hà Nội vẫn có thể tìm lại cho mình những hình ảnh và cảm xúc một thời trong những ca khúc bất hủ viết về Hà Nội, trong những dịp lang thang trên các con phố Hà Nội vào những buổi sớm đầu thu chớm lạnh hay những đêm hè lộng gió, để rồi mang trong mình nỗi nhớ Hà Nội ngay cả khi đang sống trong lòng mảnh đất này:

Từ thuở mang gươm đi mở cõi
Ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long...

• Gửi từ email Hoàng Lâm Tùng – lamtung79