Bản ngã là gì và làm sao để sống thật với con người mình?
2021-01-31 01:27
Tác giả:
blogradio.vn - Trên hành trình trưởng thành, từ khi có ý thức đến giai đoạn định hình tính cách, ắt hẳn ai trong chúng ta cũng đôi lần tự hỏi bản thân mình là ai và không ngừng tìm kiếm bản ngã. Vậy, bản ngã là gì? Nó có ảnh hưởng như thế nào đến các quyết định trong đời sống một con người? Hãy cùng nhau tìm hiểu nhé.
***
Khi mới sinh ra, bản ngã con người đều như nhau. Sau này, tùy vào giáo dục, điều kiện và môi trường sống mà bản ngã thay đổi và phát triển, hình thành nên những tính cách riêng, khát vọng riêng.
Trên hành trình trưởng thành, từ khi có ý thức đến giai đoạn định hình tính cách, ắt hẳn ai trong chúng ta cũng đôi lần tự hỏi bản thân mình là ai và không ngừng tìm kiếm bản ngã. Vậy, bản ngã là gì? Nó có ảnh hưởng như thế nào đến các quyết định trong đời sống một con người? Hãy cùng nhau tìm hiểu nhé.
Bản ngã là gì?
Bản ngã có nghĩa là lý tưởng, ký ức, kết luận, kinh nghiệm, niềm tin rằng bản thân là một cá thể riêng biệt, tách biệt với phần còn lại của thế giới và tự chịu trách nhiệm cho những hành vi của mình.
Sống với bản ngã là sống với cái tôi của mình, phát triển cái tôi đó lớn lên nhằm tạo ra sự khẳng định bản thân. Triết lý của nhà Phật cho rằng, một khi cái tôi càng lớn lên, con người càng gây ra nhiều nghiệp chướng, sai lầm.
Cơ chế hoạt động của bản ngã
- Kiểm soát: Bản ngã tự động hóa và định nghĩa bản thân vào tất cả những gì mà nó tin rằng nó đang kiểm soát.
- Xây dựng và duy trì: Bản ngã luôn muốn giữ vững và bảo vệ những gì nó kiểm soát, đồng thời không ngừng mở rộng chúng. Bản chất của bản ngã chỉ là giả tạm và hư cấu nên nó luôn muốn kiểm soát càng nhiều càng tốt. Đó là lý do con người thường có xu hướng ham muốn tiền bạc và quyền lực vì nó cho ta cảm giác kiểm soát được mọi thứ. Sự mất kiểm soát tương đương với sự chết chóc đối với bản ngã.
- Phản chiếu: Bản ngã không thể tự đánh giá hay nhìn nhận chính bản thân nó, vì thế nó có thể tạo ra vô số bản ngã và những cá thể riêng lẻ. Nhưng bạn có thể nhìn nhận bản ngã của mình qua con mắt người khác.
Ví dụ: Đằng sau những tấm hình selfie thường ẩn theo thông điệp: “Hãy chú ý đến tôi và khen tôi đi. Hãy cho tôi biết rằng tôi đẹp, tôi giàu có, tôi đang có cuộc sống tốt…”. Càng nhận được nhiều sự chú ý và phản chiếu từ người khác, bản ngã càng cảm thấy mình chân thực hơn.
Làm sao để vượt qua bản ngã và sống thật với chính mình
Khi chúng ta để cho bản ngã ngự trị thì những ham muốn về sở hữu vật chất, quyền lực sẽ càng lớn mạnh, cản trở chúng ta sống tự do và chân thật. Bản ngã thường gắn liền với nguyên nhân gây đau khổ. Do vậy, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của nó để kiểm soát và từ bỏ .
Cảm giác xấu hổ của bản ngã thường xuất hiện khi hình ảnh phản chiếu của bạn kém chất lượng hơn so với người khác. Vì thế, bạn thường phải làm tất cả để xây dựng và duy trì hình tượng tốt đẹp cho bản thân. Bạn phải luôn kiểm soát cảm xúc, hình ảnh, ngôn ngữ, làm theo đúng chuẩn mực xã hội… để chiều lòng số đông. Đây là trường hợp cụ thể để dẫn chứng cho nguyên nhân vì sao sống theo bản ngã dễ khiến ta rơi vào đau khổ, ghen tị.
Có một điều đặc biệt là bản ngã dường như không thích sự thay đổi, nó nhìn nhận vấn đề một cách chủ quan và cứng nhắc. Vì thế, khi có những đụng chạm về quan điểm, lối sống, nó dễ bị tổn thương và hình thành phản ứng đấu tranh để bảo vệ mình. Chưa kể, khi bản ngã quá lớn – cái tôi lớn, chúng ta còn trở nên thích phán xét người khác và áp đặt chính mình. Việc chúng ta nên làm là ngừng đánh giá và bỏ bớt những quan điểm cá nhân như: Bạn là người tốt hay xấu, đánh giá ai đó thành công hay thất bại. Bạn cũng nên tự đối diện với những kỳ vọng của chính mình bằng thái độ cởi mở và nhẹ nhàng nếu thất bại.
Chúng ta thường có rất nhiều quan điểm: hãy sống tự tin, nỗ lực hết mình, dám ước mơ và sẵn sàng thách thức. Những thông điệp này hoàn toàn chính xác vì nó động viên mỗi người sống tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, nó cũng là gánh nặng và là tiêu chí gây áp lực đối với những người có quan điểm khác, lối sống và mục tiêu khác.
“Nếu thiếu động lực chân chính, những kiểu tham vọng như vậy sẽ chỉ vuốt ve bản ngã để đến lúc nào đó, chúng ta sẽ tự đánh mất chính mình”.
Những cách kết nối với con người bên trong
Thiền
Trong thiền định, bạn sẽ được kết nối mạnh mẽ với sự im lặng của bản thân và bỏ qua những lời nói và suy nghĩ của chính mình. Nó như một cánh cửa để đi vào nơi ẩn giấu bên trong của tâm hồn. Thực ra, bản ngã và linh hồn luôn muốn dành thời gian để nói chuyện với bạn, nhưng tâm trí của ta quá bận rộn với công việc, cuộc sống, quá khứ, tương lai. Thiền sẽ là cách để bạn cho phép tâm trí im lặng và nhận thức được lời thì thầm của tâm hồn bạn.
Lời cầu nguyện
Hãy sử dụng lời cầu nguyện để giao tiếp với bản ngã cao hơn (higher-self) của bạn và hướng dẫn tinh thần gửi lời cảm ơn đến vũ trụ về tất cả những gì bạn đang có trong cuộc sống. Cầu nguyện để kết nối với Trí tuệ, Tình yêu và Sức mạnh trong bạn, yêu cầu nhận được sự hướng dẫn và nói lời cảm ơn trước.
Viết tự do
Đây là một trải nghiệm thú vị để bạn kết nối với bản ngã cao hơn. Viết tự do là kiểu viết những điều vượt ngoài suy nghĩ của riêng bạn, bạn có thể kết nối với phần “thông minh” hơn trong tâm trí của bạn – nơi có tất cả câu trả lời.
Bạn chỉ cần lấy một tờ giấy và một cây bút. Viết lên đầu trang của bạn “Bản ngã cao hơn, bạn đã sẵn sàng viết thư cho tôi chưa?”. Sau đó, viết nhanh ra câu trả lời hiện diện đầu tiên trong tâm trí bạn hoặc âm thanh bạn lắng nghe trong đầu. Hãy để việc viết tự do trở thành thói quen hằng ngày ngay sau khi thiền định, nó sẽ dẫn lối và bạn sẽ nhận được rất nhiều câu trả lời vượt mức khả năng của bản thân.
Theo Elle
Mời xem tiếp chương trình
Khi ai đó bước vào cuộc đời mình rồi lại bước đi
Phản hồi của độc giả
Xem thêm
Em rất nhớ anh nhưng sẽ không tìm anh nữa
Tôi cũng không biết được, anh không muốn về nhà cùng tôi là vì trong kế hoạch tương lai của anh từ trước đến nay chưa từng có tôi trong đó, lúc đó tôi mới hiểu ra thật ra con người là sinh vật có quán tính rất mạnh, tôi biết tôi không phải người chung tình chỉ là tôi không có dũng khí để buông tay, buông tay người bạn đồng hành tồi tệ kia, buông tay cuộc sống yên bình khi đó và từ bỏ cái quỹ đạo cuộc sống mà tôi đã đi.
Sau tất cả em có thể đối diện được rồi
Chiếc đồng hồ báo hiệu đã mười hai giờ, kéo An về hiện tại, An chợt nhận ra mưa đã tạnh từ lâu, nhưng mắt An cũng đã ướt nhòe từ bao giờ. Quên đi quá khứ không phải là tự mình trốn tránh ở nơi nào đó để mọi người không thấy mình. Mà nên đối diện với thực tế, An quyết định sẽ về quê. Chỉ nơi đó, An mới cảm thấy ấm áp và hạnh phúc. Và đồng thời, An cũng về thăm Trung – dù sao cũng phải gửi lời chúc phúc cho Trung và vợ sắp cưới của anh nữa chứ.
Những cánh thiên di
Đôi lần trên đường, thấy thấp thoáng đâu đó một cảnh vật, một bóng dáng thân quen, một hương vị mà tưởng như cha, ngỡ như mẹ của mình đang hiện diện. Giữa một nơi xa lạ, ắt hẳn những điều bình dị ấy khiến lòng mình như được ủi an, những xô bồ của cuộc sống cũng như vơi nhẹ đi phần nào.
6 mẹo giúp bạn bước ra khỏi vùng an toàn của mình
Có nhiều hơn một lý do để bạn từ chối rời khỏi cuộc sống hiện tại để dấn thân vào một hành trình mạo hiểm nhưng cũng có vô vàn lý do để cỗ vũ bạn dám thoát ra khỏi vùng an toàn của bản thân. Nếu một ngày bạn cảm thấy bí bách trong cuộc sống thường nhật của mình, đấy là lúc bạn cần nói lời từ biệt với vùng an toàn. Mách bạn 6 cách đơn giản để vượt qua giới hạn an toàn của bản thân nhé!
Là do em ảo tưởng mà thôi
Tôi nghĩ mình nên tập trung cho việc học tập thì tốt hơn, còn chuyện tình cảm cứ để cho duyên trời sắp đặt vì không thể bắt ép một ai đó thích mình vì bản thân mình đã có tình cảm với người đó, tình đơn phương giữ trong lòng thì đau nhưng nói ra thì càng đau gấp bội, ai chưa một lần tình đơn phương trong đời thì vẫn chưa nếm hết vị đắng ngọt của tình yêu. Tôi sợ tất cả chỉ là nhất thời, chỉ là cảm xúc bộc phát, chỉ là cái gì đó không rõ ràng. Sợ khi yêu rồi sẽ lại phải chấp nhận bị bỏ quên. Anh đã trao cho tôi hàng ngàn nỗi nhớ nhưng chẳng bao giờ nhớ về tôi đó là cảm giác của tình đơn phương.
Một mình giữa phố đông
Lạc lõng giữa phố đông, Phố mà ta hò hẹn, Đôi tim này cách xa, Tình ta có nhạt nhòa?
Vì chỉ có một lần để sống
Vững tin bước, chớ hoài băn khoăn Vì bạn chỉ có một lần để sống Mong trông lại bản thân mình hiện tại Bạn thấy hài lòng, hạnh phúc và an yên.
Em hãy cứ là chính em nhé
Em muốn học thêm thứ nọ thứ kia nếu em thật sự yêu thích điều đó, chứ không phải để làm hài lòng người khác. Cuộc đời em là do chính em quyết định, em là phiên bản độc nhất trên giới này. Rồi em sẽ tìm được những người chọn ở bên em vì em là chính em, họ yêu thương những ưu, khuyết điểm của em, tôn trọng sự khác biệt của em. Chúc em một đời an vui, và sẽ tìm được người chân thành đối tốt với em.
5 thói quen cần tránh để ngăn chặn sự lo âu
Nếu bạn muốn giữ cân bằng và ngăn chặn sự lo âu của mình, hãy xây dựng một cuộc sống lành mạnh với giấc ngủ chất lượng và những thói quen tốt.
Một nửa nhớ em
Trong đêm dài tĩnh mịch Lòng này nhớ tới em Một nửa muốn gần bên, Một nửa lại xa cách.
